Esenlik bir lüks değildir!
Esenlik kendi faunusumuzda iyi olmak değildir!
Esenlik hep iyi olmak da değildir!
Esenlik tam da hayatın içindedir, hayatın kendisidir!
Temelde zaten hepimiz iyi olmak için yaşayıp, çalışıp, ilişkiler kurmaz mıyız?
Esenliğin - Wellbeing'in - Farklı Boyutlarına Bir Bakalım...
– İçinde yaşadığımız toplumda olan ve olmayan her şey bizi etkiler –> Yani toplumsal esenlikten bahsederiz.
– Özgür, güvenli, anlamlı ve değerlerine sadık bir yaşam sürmek isteriz; bunu ve gelişimimizi engelleyen her şey bizi etkiler –> Yani entellektüel esenlikten bahsederiz.
– Gelirden ve bilinçli tüketimden konuştuğumuzda finansal esenlikten bahsederiz.
– Sadece bireysel yaşamlarımızda değil, işimizde, ailemizde, sokağımızda olan her şey kaygı ve stres düzeyimizi etkiler –> Mental ve duygusal esenlikten bahsederiz.
– Yaşamımızdaki stres faktörleri yüzünden uyuyamadığımızda ya da ekonomik gerekçelerle dengeli ve yeterli beslenemediğimizde fiziksel esenlikten bahsederiz.
Toplum Bizi Zorladığında İyi Gelebilecek 3 Teori
Son günlerde içinde bulunduğumuz toplumsal atmosfer, hepimizin zihinsel, duygusal ve fiziksel esenliğini derinden etkiliyor.
Bu sadece gündeme dair bir mesele değil;
Adaletsizlik ve şiddet karşısında hissettiklerimiz, sadece bireysel bir yorgunluk değil; hepimizin taşıdığı ortak bir ağırlık…
İşte bu noktada, “iyi olma” hali bir lüks değil, bir hayatta kalma ihtiyacı ve onun ötesinde bir dayanışma stratejisidir.
Biz de bugün bu nedenle kolektif zorluklarda bize iyi gelecek 3 teori ve aksiyon önerileri ile geldik.
1. Kolektif Travma
Thomas Hübl, Gabor Maté, ve Bessel van der Kolk gibi isimlerden çokça okuduğumuz/dinlediğimiz bir kavramdır ve şöyle der: “Birimize olan hepimize olur… Birlikte yara alabilir ama aynı zamanda birlikte iyileşebiliriz.”
Kolektif travma, toplumun bir bütün olarak yaşadığı sarsıcı olaylar sonucunda ortaya çıkan bir ruhsal etkidir. Adaletsizlik ve şiddet gibi durumlarda toplumun tüm bireyleri etkilenir. Bu sadece haberleri izlemekten gelen bir çaresizlik değil; bedensel, duygusal ve zihinsel olarak hepimizde yankı bulan bir durumdur.
Bu tür durumlarda iyileşme de sadece tek başına değil, birbirimize iyi bakarak, dayanışarak, birlikte anlam yaratarak gelir. Bu tür bir kolektif travma sonrası kolektif iyileşmenin en çarpıcı örneklerinden biri 6 Şubat depremi sonrası oluşturulan toplumsal dayanışmada görülmüştür.
Birimize olan hepimize olur...
Birlikte yara alabilir;
ama aynı zamanda birlikte iyileşebiliriz.
Kolektif travmada iyi haber şudur:
Travma bulaşcı olabilir, evet… Ama aksiyon ve şifa da öyledir.
2. Radikal Öz bakım: İyilik Aktif bir Duruştur
Yazar ve aktivist Audre Lorde der ki: “Kendime bakmak bir şımarıklık değil, hayatta kalma hakkıdır, bu bir eylem biçimidir.”
Bu dönemde kendimize gösterdiğimiz Şefkat, bedensel ve zihinsel sağlığımıza gösterdiğimiz özen, esadece bizi ayakta tutmaz; aynı zamanda dayanışmanın bir parçası olur. Hem bireysel hem toplumsal olarak yılmazlığımızı güçlendirir.
Burada bahsettiğimiz öz bakım köpük banyoları olarak anlaşılmasın lütfen; zihinsel ve bedensel netliğimizin, aksiyon alma gücümüzün, farkındalığımızın ve esenliğimizin devam edebilmesi için kendimize verdiğimiz bakımdır radikal öz bakım…
• Haberlere ara vermek haktır.
• İzin almak, ağlamak, tepki göstermek, boykot etmek ya da bir süre sessiz kalmak doğaldır.
• Uyuyamadığın için kendine kızma.
• Duygularını bastırmak yerine tanı. Kızgınsan kızgın, üzgünsen üzgünsün.
• Sadece nefes al. Ve yeniden dene.
3. Psikolojik İlk Yardım: Birbirimize Nasıl Destek Olabiliriz?
Bu kavram kriz anlarında duygusal destek vermeyi, yargısız dinlemeyi ve empatik yaklaşmayı kapsar.
Kriz anlarında “her şey geçer” demek yetmez.
Dinlemek, şefkatle yanında durmak, ve çözüme zorlamadan “Sana nasıl destek olabilirim?” demek bazen en büyük iyiliktir.
Bu dönemde birbirimize karşı:
• Daha yumuşak,
• Daha anlayışlı,
• Daha az yargılayıcı olabiliriz.
Fiziksel ilk yardım ve güvenlik sağlanmış durumda ise her birimiz yanımızdaki için en azından şunları yapabiliriz:
o “Ne yapmalısın” yerine, “Senin için ne yapabilirim?” demek.
o Var olanı anlamaya çalışmak, alan tanımak.
o Mikro destek anları yaratmak: bir bardak çay, bir mesaj, bir yürüyüş…
Peki Birlikte Nasıl İyi Olabiliriz?
Elbette hepimizin iyi oluş biçimi farklı, ama biz, bireysel esenliğimizden başlayarak ilişkilere ve ofise uzanan bir temeller listesini sizin için derlemeye çalıştık:
Detayları “Birlikte İyi Olmak İçin Yapılabilecekler Listesi” yazımızdan okuyabilirsiniz.